Sorry! The information you are looking for is only available in Dutch.
Deze opleiding is opgeslagen in Mijn Studiekeuze.
Er is iets fout gegaan bij het uitvoeren van het verzoek.
Er is iets fout gegaan bij het uitvoeren van het verzoek.

50 Jaar patiënt bij ACTA

3 november 2022
50 jaar patiënt bij ACTA. Dat ben je niet zomaar. Dat vond de heer Ad Littel zelf ook, en daarom schreef hij ons een uitgebreide brief waarin hij vertelde dat hij over deze 50 jaar graag met ons zou willen praten. En zo geschiedde.

De heer Littel werd op 26 oktober ontvangen door decaan Hans Romijn en Peter Wetselaar, hoofd Kliniek Algemene Mondzorg. Het werd een gesprek over zijn studietijd aan de VU als student Biologie, de renovatie van zijn gebit tussen 1973 en 1975, meer dan 300 controles en communiceren met studenten in ‘Litteliaanse’ tandheelkundige terminologie. 

We blikken terug op het eerste begin. De jaren zeventig. Provo’s in het Vondelpark en hippies op de Dam. De heer Littel studeerde vanaf 1968 biologie. In 1972 hoorde hij op zijn subfaculteit dat je patiënt kon worden bij de faculteit Tandheelkunde van de VU. Dat was prettig en ook nodig, want tot die tijd had de student niet heel erg veel aandacht besteed aan het onderhouden van zijn gebit. Een prettige bijkomstigheid was het feit, dat de behandelingen gratis waren; het enige dat betaald moest worden was het aantal gram goud dat de tandarts in opleiding had besteed aan het maken van een kroon, brug of vulling. Daarvoor werd het aantal grammen goud gewogen en moest je afrekenen bij de kassier. In die tijd betaalde je trouwens 18 gulden per gram goud…

De heer Littel had een interessant gebit en sommige onderdelen waren niet meer te redden, die moesten eruit. Voor andere problemen werden vernuftige oplossingen bedacht en uitgevoerd. Nog steeds kan het voorkomen dat studenten die de halfjaarlijkse controle uitoefenen in zijn gebit iets tegenkomen dat ze nog nooit eerder zagen. En dan is het ook weer, wat je zelf nog nooit gemaakt hebt, kun je ook niet repareren. De heer Mike Mulder was in de jaren 1973 en 1974 de student die de gehele renovatie van het gebit van de heer Littel uitvoerde. Zij bouwden een bijzondere band op. Mike was een afgekeurd vliegenier van in de veertig, en tandarts worden was voor hem een financieel interessant alternatief. In de twee jaar dat de renovatie van het gebit uitgevoerd werd, werd stelselmatig gewerkt aan een mooi gebit waar je trots op kon zijn. Er ontstonden bruggen op de 7 met een speciaal slot op de 5. Nog regelmatig wordt er bij een controle geroepen, ‘he moet je deze brug eens zien! Vroeger moesten de studenten de inlays en kronen zelf gieten. Nu kost een 5 tot 7 hekwerk 1800 euro, het zijn door de jaren heen veel meer marktconforme prijzen geworden. Gelukkig heeft de heer Littel nu een stabiel gebit en zijn zelden ingrepen nodig.

Alle tijd
De heer Littel heeft het als zeer prettig ervaren dat de studenten alle tijd konden nemen om de verrichtingen uit te voeren. Soms gaf hij hen ook tips, op momenten dat hij wist dat zijn tandvlees zou gaan bloeden bijvoorbeeld. Communicatie verliep soepel omdat hij als bioloog zich het tandheelkundig vakjargon gemakkelijk eigen maakte.

Herinneringen aan het Provisorium
De opleiding Tandheelkunde werd bij de VU opgericht in 1968 en gehuisvest in het Provisorium. Deze tijdelijke barakken kwamen vrij na de oplevering van het hoofdgebouw. Het was een bijzondere plek, de vloer dreunde en deinde er. En het was gemakkelijk, want de heer Littel volgde ook enkele algemene colleges voor zijn studie Biologie in het Provisorium. 

Wat is er veranderd in die 50 jaar?
De heer Littel: “De studenten doen de techniek niet meer zelf. En er wordt nu meer tandbesparend en weefselbesparend gewerkt dan vroeger. Er is nu meer aandacht voor voorlichting en preventie. Voorheen lag de nadruk op de poetsinstructie. Daarnaast zijn de amalgaamvullingen vervangen door ‘het witte goud’ composiet. Vroeger liepen docenten met veel wijsheid en gezag door de gangen en werden ze steevast aangesproken met u. De docent was immers de persoon die alles wist, dat moest de student nog bewijzen. De docent trad op als assistent van de student en greep in wanneer nodig. Vandaag de dag hebben studenten meer verantwoordelijkheid en is de sfeer wat amicaler onderling en iedereen tutoyeert elkaar (behalve naar de patiënt dan). Natuurlijk is een 2e jaars student anders dan een 4e jaars, en leren studenten steeds beter uit te leggen wat ze gaan doen en te checken hoe het met de patiënt is. ‘Doet dit pijn, voelt u zich goed’, et cetera.”

Er valt iets te kiezen
De heer Littel noemt ook dat hij het fijn vindt dat hij mee kan beslissen of hij iets wil of niet wil laten doen. Hij heeft het idee dat dit bij ACTA gemakkelijker kan dan in een reguliere tandartsenpraktijk. Daarnaast noemt hij ook dat het fijn is dat de studenten werken volgens de laatste stand van zaken en de meest recente kennis toegepast wordt. Dat is echt een voorbeeld van shared decision making. De heer Littel: “Je hebt betrouwbare mensen tegenover je en een eerlijk advies vind ik heel veel waard.”

“Het is bijzonder dat ik heb meegemaakt dat er zoveel nieuwe generaties tandartsen bij zijn gekomen. Ik ben blij dat ik daaraan heb bijgedragen. Als het nodig is, houd ik een spiegel of afzuigapparaat vast en na een controle of behandeling geef ik altijd een impressie van wat goed ging en wat misschien beter kan. Ja, na afloop zeg ik vaak: “We hebben fijn samengewerkt.”   

De heer Littel had op 26 oktober ook een afspraak voor een periodieke gebitscontrole. Hij werd op de afdeling hartelijk ontvangen en de studenten hadden de stoel speciaal voor hem versierd. Dat had van hem niet gehoeven, maar gaf dit 50-jarige jubileum wel een extra feestelijk cachet.